به گزارش همشهری‌آنلاین اصل انگلیسی کتاب در یک جلدعرضه شد، اما ترجمه فارسی آن به دلیل حجم زیاد کتاب در دوجلد منتشر شد که جلد نخست آن به وقایع دوران سلسله افشاریه و زندیه تا اواخر دوره قاجار و جلد دوم به وقایع سال‌های 1300 تا 1357 اختصاص دارد.
در جلد دوم کتاب که بهار امسال به بازار کتاب عرضه شده است، در چهار بخش و 11 فصل تدوین شده است که در بخش‌های اول و دوم مسائل سیاسی دوران رضا شاه و شاه مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش سوم کتاب به تحولات اقتصادی اجتماعی در سال های 1921 تا 1979(دوران حکومت رضا شاه و محمدرضاشاه) نظر دارد. این بخش خود به دو فصل توسعه اقتصادی و صنعت نفت تقسیم شده است. در بخش توسعه اقتصادی اقتصاد ایران در سال‌های آغازین سده بیستم و دوره دو پادشاه بررسی می‌شود و در آن با ارائه جداول گوناگون بخش‌های خرد وکلان اقتصادی در هر دوره به مقایسه و تحلیل گذاشته می‌شود. این بخش را ک.س.مک لاکلان استاد جغرافیا در مدرسه مطالعات شرق آفریقای دانشگاه لندن نوشته است.
فصل پنجم این کتاب به صنعت نفت اختصاص داد که در آن مباحثی چون دوره اعطای امتیاز،امتیاز دارسی، ملی شدن صنعت نفت و تشکیل کنسرسیوم نفتی، و روابط خارجی مبتنی بر صنعت نفت آورده شده است. این فصل را رونالد پری تاریخ نگار شرکت نفت انگلیس به رشته تحریر در‌آورده است.
بخش چهارم کتاب به زندگی دینی و فرهنگی ایران پرداخته شده است بخش‌های مذهبی و دینی را حامد الگار اندیشمند عرب تبار نوشته است که پیش از این هم در زمینه ایران و مذهب در ایران مطالعات و‌آثاری داشته است.
الگار مقاله‌اش را به دوفصل تقسیم کرده است،فصل ششم نیروها و جریانات مذهبی ایران در سده‌های 18 و 19 و فصل هفتم نیروهای مذهبی در ایران قرن بیستم.
فصل هشتم کتاب به تفریحات عمومی، رسانه‌ها، تغییر اجتماعی در ایران قرن بیستم اختصاص دارد که پیتر چالکوفسکی( استاد زبان فارسی در دانشگاه نیویورک) آن را نوشته است.
در فصل نهم پیتر آوری چاپ، مطبوعات و ادبیات در ایران جدید را مورد بررسی قرار داده است.
فصل دهم کتاب به نقاشی ایران در دوسده 18 و 19 و د رفصل یازدهم هنرهایی چون معماری فلزکاری و صنایع نساجی در قرن 18 و 19 پرداخته شده است.
نکته جالب توجه عدم اشاره و یا اختصاص بخشی ازان کتاب به تحولات موسیقی در تاریخ معاصر ایران است.در حالی که بخشی مهم از تحولات اجتماعی وسیاسی ایران در هنر موسیقی انعکاس داشته است.
مرتضی ثاقب فر،که خود دستی چیره در تاریخ دارد و علاوه بر ترجمه کتاب‌های تاریخ ایران، تالیفاتی چند هم در این زمینه‌ها از وی منتشرشده است، در مقدمه‌ای خواندنی به نقاط ضعف این کتاب اشاره می‌کند و می‌نویسد که نویسندگان کتاب سعی کرده‌اند نقش منفی بریتانیا در تحولات ایران را کمرنگ جلوه دهند و در نقاط حساس از آن عبور کنند.
ازجمله نکاتی که ثاقب فر اشاره می‌کند، کمرنگ کردن نقش نادر شاه در تحولات ایران و به خصوص ایده اصلی وی و فعالیت‌هایی که برای وحدت شیعی و سنی بر عهده داشت است که البته در بخش اول کتاب آمده است و به تردستی خاصی نویسندگان از آن عبور کرده‌اند و در برخی از نقاط کتاب به تحقیر و حتی اهانت به نادر پرداخته‌اند. چندی قبل دکتر محمد علی موحد در مراسمی به این مقطع تاریخی اشاره کرده و گفته وبود که نقش نادر و تلاش هایش در وحدت میان شیعه و سنی از جمله نکات پنهان تاریخ عصر نادری به شمار می‌رود که متاسفانه کمتر کسی دراین زمینه کاری صورت داده است.
تاریخ ایران دوره پهلوی؛از رضاشاه تا انقلاب اسلامی( از مجموعه تاریخ کمبریج):به سرپرستی پیتر آوری/ترجمه‌ی مرتضی ثاقب‌فر،ناشر: انتشارات جامی؛چاپ اول 1388،قطع وزیری، جلد سخت با روکش/قیمت:16000تومان،700 صفحه
